Αφορμή για την επιλογή του θέματος δόθηκε την 16η Οκτωβρίου, Παγκόσμια Ημέρα Διατροφής,
όπου συζητήσαμε με τα παιδιά για τα αγαπημένα τους φαγητά καιφτάσαμε στις προτιμήσεις
για το δεκατιανό τους.
Τα παιδιά ήδη γνώριζαν πολλά για την διατροφή. Το δεκατιανό των παιδιών αποτέλεσε
μια καλή ευκαιρία για να ξεκινήσουμε μέσα από την καθημερινότητα του νηπιαγωγείου-
και συγκεκριμένα κατά την διάρκεια του πρωινού-να δίνουμε νέες προτάσεις υγιεινής διατροφής
και παράλληλα να ανατρέχουμε στην αρχαιότητα για να βλέπουμε πώς τρέφονταν οι αρχαίοι Έλληνες.
Έτσι λοιπόν τον Οκτώβριο μας δόθηκε η ευκαιρία να ασχοληθούμε με το σταφύλι καθώς
και με άλλα φθινοπωρινά φρούτα, τα οποία προτιμούν πολλά παιδιά για δεκατιανό.
Δραστηριότητες:
Μιλήσαμε για τη διαδικασία κατά την οποία από τα σταφύλια γίνεται ο μούστος και
στη συνέχεια το κρασί το οποίο ήταν απαραίτητο στα γεύματα των αρχαίων
αλλά και των νεότερων Ελλήνων.
Συνδέσαμε το σταφύλι με τη μυθολογία μιλώντας για το θεό Διόνυσο, το θεό της αμπελουργίας,
του κρασιού και του κεφιού.
Φτιάξαμε ομαδική κατασκευή με τίτλο: «το σταφύλι» κολλώντας καπάκια αναψυκτικών σε φελλό.
Φτιάξαμε κουκλάκια -μήλα, αχλάδια, πορτοκάλια- από χαρτόνι και παίξαμε κουκλοθέατρο στην τάξη.
Κάναμε τυπώματα με αληθινά φρούτα σε χαρτόνι, το οποίο πλαστικοποιήσαμε
και δημιουργήσαμε ένα ωραίο σουπλά για να τρώμε το φαγητό μας.
Φέραμε στο νηπιαγωγείο το αγαπημένο μας φρούτο και φτιάξαμε φρουτοσαλάτα.
Στίψαμε πορτοκάλια και ήπιαμε φυσικό χυμό.
Τα παιδιά κατανόησαν ότι είναι πολύ πιο υγιεινό να τρώμε φρέσκα φρούτα
και να πίνουμε φρέσκους χυμούς από το να καταναλώνουμε αναψυκτικά.
Τα φρούτα και οι χυμοί των φρούτων καλύπτουν τον οργανισμό σε βιταμίνες,
μέταλλα, φυτικές ίνες και νερό!
Επίσης έμαθαν ότι τα φρούταήταν απαραίτητα στην διατροφή των αρχαίων Ελλήνων.
Δεν υπήρχε όμως η πληθώρα των φρούτων που κατακλύζουν σήμερα τις αγορές!
Στις αρχές Νοεμβρίου ασχοληθήκαμε με την ελιά και το λάδι.
Δέντρα ελιάς υπήρχαν σε αυλές σπιτιών πολλών παιδιών καθώς και στο πάρκο
που βρίσκεται απέναντι από το σχολείο μας και ήταν η αφορμή γι' αυτό το θέμα.
Δραστηριότητες:
Πήγαμε, λοιπόν, στο πάρκο και μαζέψαμε ελιές. Αρχικά, με το ραβδάκι χτυπήσαμε
τις ελιές στα πιο ψηλά κλαδιά και τις ρίξαμε στα ελαιόπανα που είχαμε στρώσει.
Τις συγκεντρώσαμε όλες μέσα σε καλάθια και τις πήγαμε στο σχολείο.
Τις παρατηρήσαμε, τις κόψαμε για να δούμε το εσωτερικό τους.
Πολλά παιδιά έφεραν κλαδιά ελιάς με καρπούς από τις δικές τους ελιές
και τις ομαδοποιήσαμε ανάλογα με το χρώμα και το μέγεθος.
Κουβεντιάσαμε για την διαδικασία παραγωγής του λαδιού
και τα παιδιά είπαν τις εμπειρίες τους, αφού κάποια είχαν δικούς τους ανθρώπους
που μάζευαν ελιές και είχαν παρακολουθήσει το λιομάζεμα.
Μιλήσαμε για τη σπουδαιότητα του ελαιόλαδου, του «υγρού χρυσαφιού»,
καθώς και της ελιάς, αυτού του πολύτιμου- κατά τους αρχαίους Έλληνες-
καρπού στη διατροφή μας. Δυναμώνει την καρδιά μας και μεγαλώνει την αντίστασή μας
στις ιώσεις. Περιέχει πολλές βιταμίνες και μέταλλα, που χρειάζεται ο οργανισμός μας.
Αναφερθήκαμε και στο μύθο της διαμάχης της Αθηνάς με τον Ποσειδώνα
για το ποιος θα δώσει το όνομα στην πόλη της Αθήνας.
Υπερίσχυσε η Αθηνά η οποία δώρισε στους πολίτες την ελιά.
Ψήσαμε ελαιόψωμο στο σχολείο μας.
Διαβάσαμε το παραμύθι: «Η σοφή ελιά» της Καμαράτου - Γιαλλούση και κάναμε δραματοποίηση.
Κάναμε ομαδική χειροτεχνία με τίτλο: «Η ελιά».
Και επειδή το κλαδί της ελιάς συμβολίζει την ειρήνη όπως και το περιστέρι
φτιάξαμε ατομικές χειροτεχνίες στη γιορτή του Πολυτεχνείου.
Μας επισκέφθηκε και η ομάδα «Ήλιδα» όπου μας παρουσίασε
ένα βιωματικό πρόγραμμα με τίτλο «Μικροί μάγειρες και υγιεινή διατροφή»
στο οποίο συμμετείχαμε ενεργά. Αφού μας μίλησαν για τις πέντε ομάδες των τροφών,
μας κάλεσαν να μαγειρέψουμε και να παίξουμε παιχνίδια με την πυραμίδα της διατροφής,
να ξεχωρίσουμε τις καλές από τις κακές διατροφικές συνήθειες!!!
Παρόλα αυτά όμως το Δεκέμβριο δεν ακολουθήσαμε την πυραμίδα της διατροφής
που θέλει να τρώμε λίγα γλυκά γιατί είναι πλούσια σε θερμίδες
και έχουν χαμηλή θρεπτική αξία και γι'αυτό το λόγο τα βρίσκουμε
στην κορυφή της πυραμίδας.
Παιδική πυραμίδα διατροφής
Δραστηριότητες:
Αρχικά φτιάξαμε με τη βοήθεια μαμάδων που ήρθαν στο σχολείο μας μπισκοτάκια -αστεράκια
και αφού δημιουργήσαμε με αυτά ένα δεντράκι για το καθένα μας, το πήραμε στο σπίτι μας ...
Την επόμενη ημέρα ήρθαν πάλι στο σχολείο μας μανούλες
και μας έφτιαξαν υπέροχη ζεστή σοκολάτα την οποία απολαύσαμε
μαζί με τα μπισκοτάκια που είχαν περισσέψει και με μελομακάρονα
που είχε φτιάξει μια μανούλα για να μας κεράσει.
Την ημέρα της χριστουγεννιάτικης γιορτής ετοίμασαν οι γονείς ένα μπουφέ
με αλμυρές και γλυκές λιχουδιές,τις οποίες τιμήσαμε!!
Και επειδή φάγαμε και στο σπίτι μας και άλλα γλυκά τις γιορτινές ημέρες,
όταν επιστρέψαμε στο σχολείο μας τον Ιανουάριο συζητήσαμε για το θέμα αυτό
και συμφωνήσαμε πως δεν κάνει καλό στην υγεία μας.
'Αλλωστε οι ιώσεις και η απουσία κάποιων παιδιών που ήταν άρρωστα,
αποτέλεσαν άλλη μια καλή ευκαιρία για να ασχοληθούμε με τον ανθρώπινο οργανισμό
και τη λειτουργία του και να επισημάνουμε την ανάγκη να τρώμε θρεπτικές
και υγιεινές τροφές για να έχουμε ένα γερό οργανισμό.
Δραστηριότητες:
Διαβάσαμε το παραμύθι :«Σοκολάκης και Ζαχαρούλα Τρυποδόντη»
Τα παιδιά ήδη γνώριζαν ότι τα γλυκά έχουν πολλή ζάχαρη
και χαλάνε τα δόντια και μας δόθηκε η ευκαιρία μα μιλήσουμε
για τη στοματική υγιεινή για άλλη μια φορά φέτος. Είχαμε συζητήσει
για αυτό το θέμα όταν ήρθαν στο σχολείο μας οδοντίατροι
να ελέγξουν τα δόντια μας. Τότε είχαμε φτιάξει σε ένα λευκό χαρτόνι
ένα δόντι χαρούμενο από τη μια πλευρά ζωγραφίζοντας υγιεινές τροφές
και ένα λυπημένο από την άλλη πλευρά ζωγραφίζοντας ανθυγιεινές τροφές αντίστοιχα.
Τώρα μάθαμε το ποίημα της υγιεινής διατροφής:
Γλυκά γλυκά γλυκά!!!
Έφαγα πολλά γλυκά
έγινα σαν το μπαλόνι
δε χωρώ στο παντελόνι!!
Γρήγορα στον τενεκέ
σοκολάτες και σουφλέ.
Φίλοι μου θα τρώω πια
φρούτα και λαχανικά!!!
Διαβάσαμε και το παραμύθι : «Ο Μάκης Ενζυμάκης και η μάχη στο στομάχι» της Άννας Ρούσελμαν.
Αφού μάθαμε ότι πρέπει να τρώμε αργά και να μασάμε καλά τις τροφές, κατανοήσαμε ότι πρέπει
να αποφεύγουμε να τρώμε ανθυγιεινές τροφές όπως γλυκά, παγωτά, καραμέλες και οτιδήποτε
κάνει κακό στον οργανισμό μας!!!
Αποφασίσαμε να μιλήσουμε για τις ομάδες των τροφών.
Είχαμε ήδη αναφερθεί στα γλυκά που μαζί με το βούτυρο, το λάδι,
τη ζάχαρη και τα αναψυκτικά ανήκουν σε μια ομάδα-οικογένεια τροφών
που όπως επισημάναμε πρέπει να τρώμε με μεγάλη προσοχή!!!
Συνεχίσαμε με την ομάδα των φρούτων και των λαχανικών.
Επειδή όμως είχαμε ασχοληθεί αρκετά με τα φρούτα αναφερθήκαμε στα λαχανικά.
Τα φρούτα και τα λαχανικά αποτελούνμια ομάδα τροφών που καλύπτουν
τις ανάγκες του οργανισμούσε βιταμίνες, μέταλλα και νερό και οι οποίες
ήταν πρώτες στις επιλογές των αρχαίων Ελλήνων.
Διαβάσαμε τον «Πρίγκηπα Λεμόνη» του Σακελλαρίδη και ζωγραφίσαμε
τα λαχανικά που συναντήσαμε στην ιστορία.
Σχεδιάσαμε το αγαπημένο μας λαχανικό, το κόψαμε και το κολλήσαμε
σε ένα χαρτόνι και δημιουργήσαμετην παρέα των λαχανικών.
Μάθαμε το τραγούδι: «Ο χορός των μπιζελιών» και το χορέψαμε σε ζευγαράκια.
Παίξαμε το ομαδικό παιχνίδι: «Κολοκυθιά»
Το Φεβρουάριο και συγκεκριμένα την Τσικνοπέμπτη, φάγαμε σουβλάκια,
πίτες, πατάτες και σαλάτα στο σχολείο μας και εκμεταλλευτήκαμε το γεγονός
για να αναφερθούμε σε μια άλλη ομάδα τροφών,αυτή των κρεατικών,των θαλασσινών και των οσπρίων.
Διαβάσαμε βιβλία με ζώα του αγροκτήματος .
Επισημάναμε ότι κρέας πρέπει να τρώμε μία έως δύο φορές την εβδομάδα!
Ας σημειωθεί εδώ ότι η κρεατοφαγία στην αρχαία Ελλάδα
περιοριζόταν μόνο στις δημόσιες και ιδιωτικές γιορτές !!!
Το Μάρτιο είχε ξεκινήσει ήδη η Σαρακοστή και εμείς μιλήσαμε
για τα σαρακοστιανά φαγητά. Μας δόθηκε η ευκαιρία να αναφερθούμε
και στα δημητριακά καθώς και στα όσπρια που αποτελούν
την διατροφική βάση για την πλειοψηφία των Ελλήνων από την αρχαιότητα.
Δραστηριότητες:
Συνδέσαμε τη θεά Δήμητρα,θεά της γεωργίας και της ευφορίας της γης με τα δημητριακά και τους καρπούς της.
Τα δημητριακά μας δίνουν περισσότερη ενέργεια και βιταμίνες.
Στην ομάδα των δημητριακών ανήκουν το ψωμί, τα δημητριακά, το ρύζι και τα ζυμαρικά.
Τα δημητριακά χρησιμεύουν κυρίως στην παρασκευή διαφόρων τύπων ψωμιού
που τόσο αγαπούν οι Έλληνες από αρχαιοτάτων χρόνων.
Για το λόγο αυτό κι εμείς με τη βοήθεια μαμάδων φτιάξαμε ένα υγιεινό πρωινό
στο σχολείο μας που περιελάμβανε νόστιμοζυμωτό ψωμί και ψωμί φούρνου,
βούτυρο και μέλιτο οποίο συνοδευόταν με φυσικό χυμό πορτοκαλιούκαι
το προσφέραμε στα παιδιά.
Φέραμε στο σχολείο όσπρια (φασόλια, ρεβύθια, φακές). Αφού διαπιστώσαμε ότι τα παιδιά
τα γνώριζαν, συζητήσαμε για την διατροφική τους αξία.
Με αυτά τα όσπρια (φασόλια, φακές , ρεβύθια) και με ένα δημητριακό (καλαμπόκι)
φτιάξαμε την Κυρά -Σαρακοστή και την είχαμε ως ημερολόγιο κόβοντας
κάθε εβδομάδα ένα πόδι μέχρι το Πάσχα.
Ό,τι περίσσεψε το φυτέψαμε σε βαζάκια. Τα φροντίζαμε και παρατηρούσαμε την ανάπτυξή τους.
Διαβάσαμε και το βιβλίο με τίτλο: «Μεγαλώνει, μεγαλώνει το φυτό» του GodwinS.,
και μιλήσαμε για τη διαδικασία ανάπτυξης του φυτού.
Και επειδή είχαν ανθίσει και οι αμυγδαλιές ...
Φέραμε κλαδιά με άνθη και στολίσαμε το ανθοδοχείο της τάξης μας
αφού προηγουμένως τα παρατηρήσαμε.
Διαβάσαμε το παραμύθι: «Το σκιουράκι που δεν ήθελε να φάει» της Ράνιας Μπουμπουρή
και δοκιμάσαμε ξηρούς καρπούς(αμύγδαλα, καρύδια και φουντούκια).
Μας άρεσαν και είπαμε ότι είναι πολύ θρεπτικοί και ότι είναι μια καλή τροφή.
Οι ξηροί καρποί αποτελούσαν πρωινές τροφές των αρχαίων Ελλήνων
και προτείναμε να φέρνουμε συχνά ξηρούς καρπούς για δεκατιανό και εμείς στο σχολείο μας.
Τον Απρίλιο συζητήσαμε για τα έθιμα του Πάσχα και μεταξύ των άλλων
μιλήσαμε για το βάψιμο και το τσούγκρισμα των αυγών και το ψήσιμο του οβελία.
Με την ευκαιρία αυτή είπαμε ότι το αυγό είναι μια πλήρης τροφή
και θα μπορούσαμε να έχουμε ένα αυγό για πρωινό κάποιες φορές στο σχολείο μας.
Ρωτήσαμε τα παιδιά αν γνωρίζουν τι άλλο μας δίνει το αρνί εκτός από το κρέας.
Όλα τα παιδιά γνώριζαν ότι το αρνί μας δίνει το γάλα με το οποίο φτιάχνουμε γιαούρτι και τυρί.
Ήξεραν ότι και άλλα ζώα μας δίνουν το γάλα που φτιάχνουμε το τυρί
που έχει το τοστάκι τους και το γιαούρτι που τρώνε για δεκατιανό στο σχολείο.
Σε όλα ήταν γνωστό επίσης ότι το γάλα κάνει γερά κόκκαλα
και είναι πολύ σημαντικό να τρώμε γαλακτοκομικά προϊόντα
τα οποία αποτελούν μια ομάδα τροφών.
Τον Μάιο μιλήσαμε για λουλούδια και έντομα.Δεν παραλείψαμε να πούμε
για τη μέλισσα και το μέλι.Το μέλι οι αρχαίοι Έλληνες το χρησιμοποιούσαν
στην καθημερινότητα τους και το θεωρούσαν θείο δώρο.
Το μέλι αποτελεί και σήμερα βασικό συστατικό της διατροφής μας
και θεωρείται θησαυρός υγείας και δύναμης!
Εμείς το είχαμε δοκιμάσει όταν φτιάξαμε πρωινό στο σχολείο μας
και μας άρεσε πολύ.Το χρησιμοποιήσαμε όμως καιστο τσάι του βουνού
(το νέκταρ των θεών), στο χαμομήλι και στη μέντα που δώσαμε στα παιδιά
να γευτούν αφού πρώτα αναφερθήκαμε στα αρωματικά φυτά
και στις ευεργετικές τους ιδιότητες.
Στην αυλή του σχολείου μας παίξαμε το παραδοσιακό παιχνίδι: «Περνά-περνά η μέλισσα»
Τέλος τον Ιούνιο διοργανώσαμε ένα αποχαιρετιστήριο πάρτυ
και μεταξύ των άλλων ντυθήκαμε μάγειρες και είπαμε στους γονείς μας
που ήρθαν στο σχολείο μας το τραγούδι: «Ο μάγειρας» που μας αρέσει πολύ!
Στόχος του προγράμματος ήταν ναγίνει η υγιεινή διατροφή τρόπος ζωής.
Να αποκτήσουν τα παιδιά σωστές διατροφικές συνήθειες:
- Να τρεφόμαστε με θρεπτικές τροφές, χαμηλές σε λίπος και ζάχαρη!
- Να τρώμε πολλά φρούτα και λαχανικά.
- Να πίνουμε γάλα και να τρώμε γιαούρτι.
- Να τρώμε περισσότερο ψάρι και κοτόπουλο και λιγότερο κρέας.
- Να τρώμε όλων των ειδών τα όσπρια.
- Να πίνουμε πολύ νερό.
'Αλλωστε όπως υποστήριζε ο Ιπποκράτης: Η τροφή μας είναι το φάρμακό μας και φάρμακο η τροφή μας!
Καταλήξαμε λοιπόν στο εξής συμπέρασμα:
Αν αγαπάμε τον εαυτό μας και θέλουμε να έχουμε καλή υγεία και μακροζωία
πρέπει να προσέχουμε τη διατροφή μας, όπως συμβούλευαν
οι Ολύμπιοι θεοί τους αρχαίους Έλληνες!